Marketing voor beginners: wat is het marketingconcept?

Als ondernemer hoef je niet perse een marketing-achtergrond te hebben om toch succesvol je bedrijf te runnen. Maar voor online marketing is het begrijpen en uitvoeren van de juiste marketingstrategie enorm belangrijk om de concurrentie voor te blijven. Enige kennis van hoe marketing werkt is daarom wel handig voordat je druk aan de slag gaat met allerlei online activiteiten om je bedrijf of website te promoten. In de reeks Marketing voor beginners geef ik ondernemers de juiste basisinformatie hoe marketing werkt en waar dit hen kan helpen met hun website.

Voor de ondernemers zonder of met beperkte marketingkennis vliegen de marketingbegrippen soms om de oren. Het is daarom belangrijk om een aantal basisbegrippen te begrijpen. Daarnaast heeft het marketingconcept van je bedrijf een centrale rol voor elke commerciële handeling binnen je bedrijf, ongeacht of je nou wel of geen marketingplan geschreven hebt. Veel bedrijven en ondernemers die zeggen nooit nagedacht te hebben over marketing of een marketingplan hebben dit toch gedaan: op een of andere manier is er altijd nagedacht wie de doelgroep is en hoe deze het beste benaderd kan worden om producten of diensten aan de man te brengen. Of in het geval van internet: kennelijk komen er toch bezoekers op je site af op basis van de informatie die op je website te vinden is.

Uitleg van het marketingconcept

De basisfilosofie van marketing is het marketingconcept. Hierin wordt de basis gelegd van alle commerciële activiteiten van het bedrijf en het marketingconcept is de wijze waarop er invulling wordt gegeven aan de benadering van de markt. Bij deze marktbenadering gaan we er natuurlijk van uit dat een ruiltransactie (goederen of diensten in ruil voor geld) het beste tot stand komt doordat er optimaal geluisterd wordt naar de behoefte van de klant. Al deze activiteiten die de commerciële transacties bevorderen vormen de basis van het marketingconcept. Er dient hierbij altijd rekening te worden gehouden met de afnemer, of dit nou een bedrijf of consument is. De afnemer vormt daarom het absolute middelpunt van het marketingconcept.

De behoefte van de afnemer herkennen

Om er zeker van te zijn dat je product of dienst een blijvertje is, moet je de markt goed kennen en weten waar de potentiële klant naar op zoek is. Dit laatste wordt de behoefte van de klant genoemd. Een klant heeft specifieke wensen en eisen waaraan een product of dienst moet voldoen en pas wanneer deze behoefte naar tevredenheid bevredigd wordt zal de klant een afnemer worden en het product of de dienst van de ondernemer afnemen. Zo kan het zijn dat een groep consumenten behoefte heeft aan brood dat extra vezelrijk is doordat bepaalde populaire diëten dit brood voorschrijven. Een bakker kan hierop inspelen door broden te bakken die deze vezels bevatten. Hierdoor kan de bakker wellicht extra klanten aantrekken wanneer het brood door deze groep consumenten goed zal bevallen en zij anderen aansporen om ook dit brood te gaan eten. Blijft de bakker stug alleen maar vezelarm witbrood verkopen en negeert hij de signalen die de markt duidelijk laten horen (meer vezelrijk brood door een populair dieet), dan slaat ‘ie een groeiende groep potentiële afnemers over. Voor een website geldt het voorzien van behoeftes wel anders: de bezoekers zijn in dit geval de consumenten (ze consumeren informatie) die op zoek zijn naar bepaalde informatie of producten op internet. Door goede informatie op je website te zetten kunnen deze bezoekers naar je site toe komen als deze site goed gevonden wordt in de zoekmachines. Bevalt de informatie goed, dan is de kans groot dat de bezoekers je site zullen gaan delen door middel van publicatie op andere sites, of social media zoals Facebook of Twitter. Stel daarom altijd de volgende vragen aan jezelf: wat wil de doelgroep precies? Waar hebben zij behoefte aan en hoe kan ik daar in voorzien?

Uiteraard moet de gehele organisatie van de onderneming geheel afgesteld zijn op het marketingconcept. Wanneer de afnemer producten of diensten snel tot zijn beschikking wil hebben, dan moet de productiecapaciteit van het bedrijf dit aankunnen en het personeel de snelle levering goed kunnen verwerken. Heeft de afnemer behoefte aan veel service en wil deze daar graag voor betalen, dan dient de ondernemer vakbekwaam en servicegericht personeel aan te nemen om ervoor te zorgen dat het serviceniveau van de onderneming hoog is. Zo zie je dat het marketingconcept eigenlijk op alle onderdelen van een bedrijf invloed heeft.

Het marketingwiel

In het marketingwiel wordt eigenlijk het marketingconcept weergegeven. Vanzelfsprekend (zo blijkt ook hierboven) staat de afnemer in het marketingwiel geheel centraal. De klant wordt bediend met de diverse marketinginstrumenten die de ondernemer inzet. Deze marketinginstrumenten worden vormgegeven door de diverse afdelingen van het bedrijf, zoals inkoop, personeel en productie. Dit alles valt samen in het marktbenaderingsconcept. Het marktbenaderingsconcept is de algehele filosofie van de onderneming over de wijze waarop de markt benaderd zou moeten worden. Alle instrumenten worden vormgegeven door hoe het marketingconcept en marktbenaderingsconcept eruit zien en dus hebben al deze instrumenten de behoefte van de klant centraal staan.

Het marketingwiel (klik op de afbeelding voor een grote versie)

Macromarketing, mesomarketing en micromarketing

Voor het marketingconcept zijn er drie toepassingsgebieden waarin de marketingactiviteiten worden uitgevoerd:

•  bij macromarketing worden alle activiteiten die de stroom van producten of diensten aflegt om van producent naar consument te gaan. Hierbij wordt niet gekeken naar een bepaalde doelgroep, maar naar de algemene rol die de marketing speelt in de samenleving.
• Mesomarketing is de marketing die geldt voor de specifieke bedrijfstak. Vaak kan hier samengewerkt worden, zoals banken of detailhandel die samen afspraken maken om hun diensten te verbeteren of promoten, zoals de reclame over pinnen (“Klein bedrag, pinnen mag”). Ook in de voedingssector komt er veel mesomarketing voor, zoals bijvoorbeeld reclame over kip (“kip, het meest veelzijdige stukje vlees”) of melk (“melk, de witte motor”). Bij mesomarketing wordt een productgroep of dienstengroep dus gepromoot en niet een merk of type afzonderlijk.
• Bij micromarketing gaat het om de marketing die door de onderneming zelf wordt toegepast. Micromarketing omvat alle activiteiten die de ondernemer zelf opzet om haar doelgroep te bereiken, potentiële klanten binnen te halen en klanten tevreden te houden.

Voor de meeste ondernemers is micromarketing dus veruit de belangrijkste vorm van marketing.